55. Oost-Indische kers - Nasturtium
Tropaeolum majus
(Tropaeolaceae)
Oostindische kers komt niet uit Oost-Indië (of Indonesië, zoals het tegenwoordig wordt genoemd).
De oorsprong van de plant ligt in Midden- en Zuid-Amerika, mogelijk dat de "indische" naam te danken is aan de peperige smaak van de eetbare parasolvormige bladeren en grote bijna ronde zaden, immers, "indische kruiden" waren in de koloniale tijd van Nederlands Indië al een begrip.
De vrolijk gekleurde bloemen (grondkleur oranje, maar variërend van lichtgeel tot diep bordeauxrood en dikwijls tweekleurig met donkerder vlekken) hebben een vrij sterke geur.
De eenjarige plant is makkelijk te zaaien, na de bloem volgen drie grote bolle zaden aan de bloemsteel, die er als ze rijp zijn vanzelf afrollen. Deze drogen en vorstvrij bewaren tot het volgende voorjaar, en dan zaaien, want na meer dan 1 jaar zit er vrijwel geen kiemkracht meer in, in tegenstelling tot zaden van vele andere planten.
Uit de zaden die men in een zakje koopt komen meestal laagblijvende planten, maar het opvolgende zaaisel daarvan vertoont een sterke neiging tot klimmen, wat deze plant heel graag doet. Het verdient aanbeveling om Oostindische kers tegen een hek o.i.d. te planten, dan komt het 't beste tot zijn recht. De plant houdt van licht en zon, op een donkere plek zal de bloei weinig voorstellen.
Het feit dat deze plant wordt geassocieerd met vaderlandsliefde, zou kunnen voortkomen uit de veelal oranje bloemen die in Nederland een gedachte aan de Oranjes zouden kunnen opwekken. Meer waarschijnlijk is nog de betekenis, die de goede botanicus Linnaeus eraan wist te geven. De latijnse naam Tropaeolum betekent nl. zoiets als 'trofee', dus oorlogsbuit. De ronde bladeren met steel in 't midden zouden op schilden lijken, en de gevlekte bloemen op met bloed bespatte helmen... (hoe komt iemand erop, zulke aardige vrolijke bloemen!)

The English name 'Nasturtium' means 'nose-twister' in Latin, I read somewhere. This because of the peppery fragrance of this plant, sometimes used as a spice in food, especially the leaves and seeds.
This Central- and South-American annual with its cheerful flowers, mostly orange but varying from light-yellow to dark-red and often two-coloured with dark specks, is easily sown in spring. The seeds appearing in 3-fold on the pedicels after the dropping of the flowers, roll from the plant when ripe. Let these dry free from frost, and sow them the next year, for they hardly ever will germinate when sown later.
Seeds bought in a packet often will give low and well-shaped plants, but succeeding seeds will produce climbers with long stems. It's the best thing to plant these near a support, e.g. a gate, in a spot where there is enough light and sunshine, otherwise leaves become too large and flowering will be disappointing.

The Dutch word  
"Vaderlandsliefde" means "Patriotism".
This floral meaning no doubt must be a result of the way the good botanist Linnaeus himself looked at this plant. He called it
Tropaeolum because it reminded him of "trophies" (same word, in fact) in war - the round leaves were shields and the -often speckled- flowers blood-stained helmets... (not my idea about this friendly plant, though!)

Enige gedichten waar O.I. kers in voorkomt / Some poems with Nasturtium :

Oostindische kers - Aart van der Leeuw

First Nasturtium - Steven Curtis Lance
A poem for autumn - 'Say la Vee'